Blauwkeelzonnegod Akihito

De Japanse keizer Akihito is marien bioloog. In 1960, zo las ik vandaag in de NRC, nam hij de blauwkeelzonnebaars mee als relatiegeschenk uit de VS, omdat hij dacht dat deze zoetwatervis zijn landgenoten goed zou smaken. Hij liet hem onder andere uitzetten in het Biwameer ten noordoosten van Kyoto (zie foto), een van de oudste meren ter wereld, waarin meer dan vijftig unieke vissoorten rondzwemmen.
Welnu, de kieskeurige Japanners bliefden de exoot niet, maar andersom liet de Amerikaan zich de exquise Biwameerpopulatie goed smaken, met een ecologische ramp als gevolg.
Men tracht de 'prinsvis' nu in sushi te verwerken, op dezelfde wijze als de eertijds overvloedige maar door de nieuwkomer gedecimeerde kroeskarper, namelijk gefermenteerd met zout en rijst.
Dit verhaal doet me gelijk denken aan de verdringing van de platte Zeeuwse oester door de Japanse creuse, sinds die daar na de strenge winter van 1963 werd geïntroduceerd door onwetende oesterkwekers.
Er bestaat een werkelijk geniaal boek over de logica van dit soort processen: Het Lied van de Dodo, door David Quammen. Kopen!
____________________

Jelle en Lobke draaiden zich om.
Er kwam een soort monster recht op hen af.
'Wat is dat?' vroeg Jelle verschrikt.
'Dat is een ufo' zei Lobke.
'Dat kan niet!' zei Jelle. 'Een ufo op zee!'
'Ik weet niet,' zei Lobke, 'maar toch is het een ufo.'
'Dat kan niet,' zei Jelle.
'Dat kan wel!'
'Dat kan niet!'
'Zie je nou, dat het een ufo is?' vroeg Lobke.
'Dat zie ik, maar het is wel heel vreemd,' zei Jelle.
Ondertussen was de ufo dichterbij gekomen.
'Hé, vriendjes!' riep een man vanuit de ufo. 'Naar Terschelling, is dat naar rechts of naar links?'
'Welk Terschelling?' vroeg Jelle.
'Wat bedoel je, welk Terschelling? Naar het eiland, welke koers is dat? vroeg de stuurman.
'Dat weten we niet,' zei Lobke, waarna zij opeens begon te huilen. 'Meneer,' snikte zij, 'neem ons alstublieft mee naar het eiland.
'Komen jullie dan zelf van het eiland?' vroeg de stuurman.
'Ja,' snikte Lobke, 'uit Hoorn.'
'Hoe zijn jullie hier beland?' zei de stuurman verbaasd.
'Dat komt door Jelle,' snikte Lobke, 'hij beloofde dat we naar Finland zouden gaan, maar toen kwamen we hier terecht.'
'Naar Vlieland... Vlieland... Wacht eens, Vlieland - dat ligt een eindje verderop, in de buurt van Holland,' zei de stuurman.

'In de buurt van Holland... Het eiland Holland... Gotland... dat is zuidelijker, dat is in de buurt van Zweden. Gotland ligt aan de Zweedse oostzeekust,' zei Jelle.
'Meneer,' griende Lobke weer, 'wilt u ons naar huis brengen?'
'Goed, goed,' zei de stuurman. 'Klim aan boord, ruimte genoeg. Alleen ligt Vlieland niet op deze hoogte, Vlieland ligt in de buurt van Holland.'
En zo gingen Jelle en Lobke met de ufo terug naar huis.

Vrij naar Danïïl Charms, Ik zat op het dak)
____________________

Krill Bill

Een tip voor Uma Thurman die The Swarm (zie vorige post) verfilmt.
De vaderlandse visserijmafia gaat in de zuidelijke oceaan op krill vissen.
Ik stel voor dat Uma met de opbrengst van The Swarm een expeditieschip financiert dat de krillvisserij gaat dwarsbomen. Naam van de schuit: Krill Bill.
____________________

Kwalaanval

Hallucinant digivoer voor de complottheoreticus. Miljarden kwallen hebben een viskwekerij in Ierland aangevallen en alle zalmen gedood. De kwallensoort (Pelagia Nocticula) hoort daar helemaal niet voor te komen. De wetenschap staat voor een raadsel.
Het is natuurlijk een publiciteitsstunt voor de blockbuster The Swarm, die uitkomt in 2008. De film is gebaseerd op de bestsellende eco-thriller van Frank Schätzing uit 2005. Daarin wil een op de oceaanbodem levende "zwerm"intelligentie een zekere gestoorde apensoort uitroeien, die tot een ware plaag is uitgegroeid. Binnen deze theorie past ook het kapseizen van MS Explorer in de Antarctische wateren. Niks ijsberg. Een aanval van een geprogrammeerde Blauwe Vinvis, in dienst van de filmmaatschappij.
Anderen menen dat Professor Lupardi erachter zit. Tsss.
____________________

Het kerstfeest der vissers

'Waar zijn de vissers?' informeerde hij.
'Aan boord,' zei ik.
'Aan boord?' vroeg hij. 'Aan boord waarvan dan?'
'Aan boord van dat schip,' zei ik en ik wees met mijn wijsvinger het stofje aan.
Onze tekenleraar keek een hele poos naar dat nietigheidje, toen snel even naar mij en vervolgens weer op het blauwe papier. Zo bleef hij tamelijk lang zitten turen.
Ineens deed hij iets wat ik nog nooit aanschouwd had: hij nam zijn pet af. Die pet, die koekepan nam hij echt en werkelijk van zijn hoofd. En terwijl hij hem omgekeerd vasthield, zodat de voering te zien was, zei hij: 'Daar neem ik mijn pet voor af!'
Toen zette hij hem weer op en zo bleef het.

(Joop Waasdorp, Welkom in zee!)
____________________

De scheepsjongens van Bontekoe

Overmorgen gaat de film in première. Op televisie hoorde ik maker Steven de Jong klagen over ons gebrek aan VOC-mentaliteit. En over JP's weigering om de première met zijn aanwezigheid op te luisteren. Het klonk als Pietje Bell die treurt om de afwezigheid van Jozef Geelman op zijn verjaardagsfeestje.
De ware held van het boek is Padde. Schitterende naam in de eerste plaats. Daarnaast doet hij alles tegen wil en dank. Zoals het een Echte Hollandse Jongen betaamt.
Weet je wie me wel eens aan Padde doet denken? Willem Alexander. Hij was het liefst bij Freddy Heineken in dienst getreden (zoals Padde bij de brouwerij), maar is onwillekeurig gedoemd tot avontuur vanwege zijn afkomst, zoals Padde door zijn vriendschap voor Hajo. Waarom doet onze zeilende kroonprins de aftrap niet?
____________________

Zeepijn

"Er bestaan ook pijnbomen die moederziel alleen leven, aan de rand van een afgrond, op een bergtop of in de buurt van het strand (de zeepijn). Door Caspar David Friedrich, Armando en de schizofrene Zweedse kunstenaar Carl Fredrik Hill zijn ze treffend in beeld gebracht. Het voordeel voor deze eenzaten is dat ze, ongehinderd door een omringend bos, trots en zelfbewust omhoog kunnen groeien met hun kop in de wolken en de frisse lucht: 'De lucht ijl en zuiver, het gevaar nabij, en de geest van een vrolijke boosheid, zo past het goed bij elkaar.' (Nietzsche) Het nadeel is dat ze het risico lopen op vroegtijdige innerlijke verdorring vanwege ondraaglijke eenzaamheid. Dat valt niet mee als je slechts één enkel been hebt om je staande te houden. Maar was het niet Hans Arp die gezegd heeft dat slechts één been volstaat om in de afgrond te springen? Welnu, zowel Lequier als Nietzsche (en vele, vele andere solitaire pijnbomen zoals Tsvetajeva en wellicht ook Robert Walser) hebben het gedaan."

(Charlotte Mutsaers, Zeepijn)
____________________

Morecambe Bay Prawner

"(...) behoorden tot de mooiste vissersboten die ooit gebouwd werden. Ze moesten goed aan de wind kunnen zeilen, rustig kunnen bijliggen als de tweekoppige bemanning met de garnalennetten aan het werk was en om hun eigen as kunnen draaien, bij een lengte van ongeveer 35 voet. Ze waren ongeveer 9 voet breed en hadden een diepgang aan de achtersteven van 5 voet. Ze hadden een kottertuig met een gaffelgrootzeil, een marszeil aan een lange ra en een boegspriet zonder waterstag, zodat het vistuig niet in de knoop kon komen. Het interieur was zo eenvoudig mogelijk gehouden. Onderdeks was er zelfs niet genoeg ruimte om rechtop te zitten. Enkele garnalenkotters hadden een kookketel aan dek en als de boot van de visgronden naar de thuishaven voer, werd de vangst meteen voor verkoop klaargemaakt. De rompvorm deed aan een jacht denken door de ronde voorsteven, die overliep in een scherpgesneden kiel en eindigde in een steil omhooghellende kont. Dit alles zorgde ervoor dat de garnalenkotters snel op hun roer reageerden. Ze zeilden naar Zuid-Wales en Ierland. Eén garnalenkotter uit de Morecambebaai, de Mink, die omgebouwd was tot een redelijk comfortabel schip, maakte in de jaren na de Tweede Wereldoorlog minstens twee wereldomzeilingen en ik geloof later zelfs nog een derde keer. Ik zou dit schip in 1970 in de Seychellen tegenkomen en de kotter had toen een eerbiedwaardige leeftijd van vijfentachtig jaar. "

(Tristan Jones, A steady trade)
____________________